Utrata kontroli nad piciem jest podstawowym dowodem rozwiniętego już uzależnienia od alkoholu. Patologia, czyli odbieg od normy polega na tym, że alkoholik nie może wypić dowolnej ilości alkoholu, ponieważ nie jest w stanie zatrzymać się już na tym pierwszym kieliszku.
„Alkoholik może obiecać, iż nie będzie pił przez lata i dotrzyma słowa, ale nie dotrzyma słowa gdy obieca, że wypije tylko jeden kieliszek”. I w tym stwierdzeniu zawarta jest cała prawda o istocie utraty kontroli nad piciem.
Kluczowy objaw choroby alkoholowej
Utrata zdolności kontrolowania picia to jeden z sześciu kryteriów diagnostycznych uzależnienia (wg. ICD-10). Wielu terapeutów uzależnień, naukowców czy trzeźwiejących alkoholików skłania się ku temu, żeby objaw ten uznać za kluczowy dla rozpoznania uzależnienia.
Wszystkie pozostałe psychiczne i fizyczne objawy alkoholizmu, czyli: głód alkoholowy, zmiana tolerancji na alkohol, alkoholowy zespół abstynencyjny, picie mimo oczywistych dowodów na jego szkodliwość dla zdrowia itp. są ściśle powiązane właśnie z niezdolnością do zapanowania nad ilością, częstotliwością i okolicznościami spożywania alkoholu.
Już sam ten termin „uzależnienie od alkoholu” zawiera w sobie odniesienie do zjawiska utraty kontroli. Skoro osoba jest od czegoś uzależniona (zależna), nie jest wolna. To nie osoba pijąca ma kontrolę nad alkoholem od którego jest uzależniona, tylko alkohol trzyma nad nią władzę.
Alkoholizm jest chorobą, która rozwija się stopniowo, powoli. Są zdefiniowane cztery fazy rozwoju uzależnienia od alkoholu: wstępna („picie towarzyskie”), ostrzegawcza, krytyczna i chroniczna.
Żaden alkoholik nigdy nie dostrzega w jakim momencie swojego picia właśnie przeciął granicę kontrolowanego używania alkoholu („picia towarzyskiego”). Osoba uzależniona od alkoholu po wypiciu pierwszego kieliszka nie jest w stanie zdecydować o ilości wypijanego alkoholu i o momencie przerwania picia.
W trakcie terapii alkoholowej pacjenci Ośrodka Uzależnień „TU i TERAZ” piszą własną autodiagnozę uzależnienia, w której odpowiadając na poszczególne pytania mogą uzyskać prawdziwy obraz swojego picia w podstawowych obszarach diagnozujących uzależnienie.
Oto niektóre pytania autodiagnozy dotyczące utraty kontroli nad piciem:
- Kiedy zaczynam pić alkohol nie wiem kiedy skończę – konkretne przykłady niekontrolowanego picia.
- Ustalam sobie limity, które łamię – chodzi o ilości alkoholu, które zamierzałeś wypić tak aby nie sprawiały one problemów i czy zawsze kończyłeś na wcześniej założonej ilości.
- Piję nie wtedy, kiedy planowałem – chodzi o spożywanie alkoholu bez uprzedniego planowania picia.
- Piję dopóki mogę, dopóki jest alkohol – czyli czy kończysz picie zanim skończy się alkohol.
Przy zastanowieniu na temat „Czy jestem alkoholikiem?” warto do utraty kontroli nad piciem dodać przynajmniej jeden z pozostałych objawów choroby alkoholowej, żeby nie mieć żadnej wątpliwości odnośnie uzależnienia od alkoholu.
Inne objawy alkoholizmu
Zmiana tolerancji na alkohol
Dla osoby uzależnionej tolerancja na alkohol jest zazwyczaj bardzo podwyższona – żeby uzyskać ten sam efekt co poprzednio, trzeba wypijać znacznie więcej alkoholu niż kiedyś.
Głód alkoholowy
Silna natrętna potrzeba spożywania alkoholu. Mocny wewnętrzny przymus picia, często połączony z poczuciem lęku, agresywnym zachowaniem, stanami depresyjnymi itp.
Objawy abstynencyjne
Po przerywaniu picia u osoby uzależnionej pojawiają się specyficzne objawy – niepokój i drażliwość, dreszcze i drżenie kończyn, ogólna słabość, poty, nudności, zaburzenia świadomości.
Nawroty picia po próbach utrzymania okresowej abstynencji
Od czasu do czasu osoba uzależniona dostrzega, że picie wymyka jej się spod kontroli i próbuje udowodnić sobie i innym, że potrafi nad tym zapanować i sięga po kieliszek.
Koncentracja życia wokół picia
Alkohol jest najważniejszą wartością w życiu osoby uzależnionej i wygrywa w konfrontacji z prawdziwymi wartościami: miłością, rodziną, pracą, duchowością.
Ludzie pijący umiarkowanie nie mają jakichkolwiek trudności z zerwaniem z alkoholem, mianowicie – mogą pić lub nie pić. Natomiast alkoholik na pewnym etapie swojego pijaństwa traci całkowitą kontrolę nad używaniem alkoholu już po wypiciu „pierwszego”. Osoba chora na alkoholizm nie jest w stanie poradzić sobie sama. Konieczne jest podjęcie leczenia w ośrodku leczenia alkoholizmu.
Zmagasz się z problemem alkoholowym? Nie musisz mierzyć się z nim sam. W Tu i Teraz doskonale wiemy jak trudna jest to walka. Pozwól sobie pomóc! Jeśli masz pytania lub wątpliwości, zadzwoń do nas. To nic Cię nie kosztuje, a może być najważniejszym krokiem w Twojej drodze do trzeźwości!
